De vraag wie Biden zal opvolgen in het Witte Huis is uiterst belangrijk – niet alleen voor de Amerikaanse kiezers, maar ook voor Europa, aldus de voormalige Sloveense ambassadeur in Washington, Božo Cerar. Hij maakt zich zorgen dat de terugkeer van Trump naar het Witte Huis tot wrijving binnen Europa zou leiden. Trump kan het leven van de NAVO namelijk heel moeilijk maken en daarmee de stabiliteit en vrede in Europa bedreigen. Als Europa zich plotseling naakt en op blote voeten bevindt, zal dat heel erg zijn, omdat het zichzelf niet kan beschermen en er geen plan B is. En wat slecht voor haar is, is ook slecht voor Slovenië, waarschuwt hij.
Op het gebied van het buitenlands beleid Donald Trump in Kamal Harris op het eerste gezicht zijn er aanzienlijke verschillen, maar in werkelijkheid liggen hun standpunten vrij dicht bij elkaar, benadrukt hij Božo Cerarvoormalig Sloveense ambassadeur in de VS.
“Het besluit om de NAVO-troepen terug te trekken uit Afghanistan werd bijvoorbeeld genomen door Trump en hij sprak over een soort vredesakkoord, dat niets meer was dan een overeenkomst met de Taliban. Biden en Harris namen dit snel over als hun eigendom en voerden de kwestie uit. op een nogal chaotische manier. Een van de centrale kwesties van deze verkiezingen is de houding van beide regeringen ten opzichte van de kwestie van de grens met Mexico. Er is de kwestie van milieubescherming, de groene transitie… Trump is vanaf het begin sceptisch geweest. over de vraag of de mens werkelijk degene is die bijdraagt aan de klimaatverandering, en zelfs Harris, die voorheen fel tegen fracking was, verzet zich plotseling niet langer tegen hem. Over buitenlandse handel, mondialisering, vrijhandelsovereenkomsten was Trump heel duidelijk en Biden accepteerde deze handelsoorlog niet alleen , maar versterkte het ook ..” somt op.
Natuurlijk zijn er bepaalde verschillen tussen hen, en de afgelopen maanden zijn we getuige geweest van een aanzienlijke convergentie van de standpunten van Harris met die van Trump vanaf de eerste termijn. “We hebben het over deze trumpisering van het Amerikaanse buitenlandse beleid.” Op deze manier probeert Harris de kiezers van Biden te behouden en tegelijkertijd een deel van de kiezers voor zich te winnen dat meer rechts georiënteerd is, maar Trump past niet bij hen.
De meer opvallende verschillen tussen de twee kandidaten liggen in de retoriek: terwijl Trump erg scherp en duidelijk is, heeft Harris meer woordkeus en een zachtere aanpak. Ongeacht wie er naar het Witte Huis komt, met de nieuwe Amerikaanse president staan ons andere tijden te wachten dan we gewend zijn, voorspelt onze gesprekspartner.
‘Trumps terugkeer naar het Witte Huis kan tot wrijving binnen Europa leiden’
In november zullen de presidentsverkiezingen in de VS veel zaken beslissen, waaronder de veiligheid en stabiliteit in Europa, waarschuwt Cerar. Hij maakt zich zorgen dat de terugkeer van Trump naar het Witte Huis tot wrijving binnen Europa zou leiden. “Als we afgaan op wat hij tijdens zijn eerste termijn heeft gedaan en heeft verklaard in de campagnes voorafgaand aan de verkiezingen, zou dit grote onzekerheid kunnen introduceren in de transatlantische betrekkingen, maar ook binnen de Europese Unie en de NAVO.”
Trump staat bekend als een fervent tegenstander van het multilateralisme, een man die geen goede mening heeft over de Europese Unie en in het verleden twijfels heeft geuit over het nut van het Amerikaanse lidmaatschap van de NAVO en het respect voor het principe ‘één voor allen, allen voor een”. “Het geeft prioriteit aan de bilaterale betrekkingen, wat betekent dat elk lid, of de meeste van hen, zou proberen er overeenstemming mee te bereiken. Ik ben bang dat Europa de eenheid, solidariteit en gemeenschappelijke actie tegen de VS niet zal kunnen handhaven. Zonder dit kan ze niet goed schrijven.”
Trump staat bekend als een isolationist, een unilateralist die zijn eigen stappen zet en niet in anderen geïnteresseerd is. Sommigen noemen hem een populist, anderen een nationalist, kortom: het is een ‘America first’-benadering die prioriteit geeft aan de Amerikaanse belangen en zich tegelijkertijd niet druk maakt over wat er in de internationale gemeenschap gebeurt.
Omdat Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn al verschillende keren op het punt stond de VS uit de NAVO terug te trekken, heeft het Amerikaanse Congres vorig jaar een wet aangenomen op grond waarvan de president van het land zich niet zomaar kan terugtrekken uit een internationale overeenkomst of organisatie, maar heeft de toestemming nodig van de Senaat, een tweederde meerderheid of een wet die door beide huizen van het Congres is aangenomen. Maar zelfs deze wet is niet volledig “kogelvrij” of “Trump-proof”, waarschuwt onze gesprekspartner. “Trump kan zeggen dat de wet ongrondwettelijk is en dat daarover zal worden beslist door het Hooggerechtshof, waar hij zelf de meeste rechters heeft benoemd. Het kan gebeuren dat het Hooggerechtshof de tijd neemt, en je kunt je voorstellen wat er met Europa en de NAVO zal gebeuren in deze tijd waarin ze debatteren of de Amerikanen nog steeds lid zijn van de NAVO of niet.”
De VS zijn het belangrijkste lid van de alliantie, het enige lid dat over alle capaciteiten beschikt, het is de eerste onder gelijken. Trump is degene die het leven van de NAVO behoorlijk zuur kan maken en daarmee de stabiliteit en vrede in Europa kan bedreigen, is hij ervan overtuigd. “Er zijn X-manieren om de NAVO te beletten te functioneren zoals we gewend zijn, en om het bondgenootschap te verzwakken. Bijvoorbeeld door geen permanente vertegenwoordiger te benoemen, hem geen instructies te geven over hoe hij moet stemmen, of waar consensus vereist is, om tegen te stemmen… Hij kan de Amerikaanse troepen terugtrekken uit alle NAVO-operaties, uit Europa of, in het geval van Na een aanval besluit hij dat de VS niet te hulp zullen komen, en in plaats van troepen te sturen, stuurt hij een ambassadeur om bij iemand krachtig te protesteren. Op dat moment betekent het de ineenstorting van het systeem.”
De Europese Unie is niet in staat zichzelf te verdedigen. Wat is Plan B?
Als Europa zich plotseling naakt en op blote voeten bevindt, zonder Amerikaanse steun, is dat iets heel ergs, waarschuwt hij. “De Europese Unie is niet in staat zichzelf te verdedigen, Europa werd verdedigd door de NAVO, de VS met een nucleair schild. Als dit niet langer het geval is, kan er grote instabiliteit ontstaan, waar de Russische president op ieder moment uiteraard misbruik van zal maken.”
Zo zal in november ook het lot van Oekraïne worden beslist. “Tot nu toe is de reactie van Europa en de VS beslissend en eensgezind geweest, en Trump heeft al duidelijk gemaakt dat hij verdere militaire of financiële hulp aan Oekraïne niet zal overwegen. Hij heeft gesproken over het beëindigen van de oorlog binnen 24 uur, wat erop wijst dat dat zal proberen Oekraïne te dwingen de voorwaarden te aanvaarden en een deel van zijn grondgebied op te geven. Dat is slecht voor de Oekraïners en tenslotte voor Europa. In de praktijk zijn het VN-Handvest en het internationaal recht niet langer belangrijk, maar slechts de naakte macht Als we de spelregels niet hoeven te respecteren, moeten veel landen, inclusief wij, ons afvragen of dit goed of slecht voor ons is.’
Is Europa klaar voor dit duistere scenario – dat de VS zich terugtrekt uit de NAVO? Ik ben bang dat er geen plan B is, zegt Cerar. De hoop is meer dat Trump niet zal winnen, en zelfs als hij dat wel doet, zal het niet zo erg zijn als voorspeld. Maar Europa moet deze mogelijkheid eerder gaan benutten en niet wachten tot november, is hij hardvochtig. “Tot nu toe zijn er geen serieuze voorbereidingen geweest voor het moment waarop Europa zonder Amerikaanse steun zal komen te zitten en voor zichzelf zal moeten zorgen naar beste weten. Er zijn enkele pogingen ondernomen, maar om de NAVO te vervangen als een defensiealliantie die in staat is te zorgen voor de veiligheid en vrijheid van haar leden – zal de EU daar lange tijd niet in slagen.”
Hoewel we ons op dit moment misschien afvragen wie ons zou aanvallen, moeten we ons realiseren dat het internationale liberale systeem dat de Amerikanen en hun bondgenoten na de Tweede Wereldoorlog hebben opgezet, aan het instorten is. De regels die we kennen zijn vastgelegd: het Handvest van de VN, vreedzame beslechting van geschillen, territoriale integriteit, respect voor soevereiniteit. Rusland en China proberen op de een of andere manier de wereld dichter bij hun belangen te brengen. Iets soortgelijks hebben we ook op het gebied van Azië, waar China de regels in dat deel van de wereld aan het veranderen is. Zelfs van daaruit kijken de Amerikaanse bondgenoten met een beetje angst naar wat er in het Witte Huis gebeurt.
Volgens hem zou het het gemakkelijkst zijn als de Europese leden contact zouden opnemen met de bestaande NAVO-structuren, het eens zouden worden over de vermogens die zij elkaar zullen bieden en deze zouden verdelen, en dan zouden proberen het verhaal vooruit te helpen – hetzij met verminderde Amerikaanse hulp, hetzij op eigen initiatief. eigen. “Voor zulke ernstige kwesties als de nucleaire paraplu. In Europa beschikken Frankrijk en Groot-Brittannië over kernwapens. De Duitsers hopen waarschijnlijk dat er een overeenkomst met de Fransen kan worden bereikt, zodat zij in de schoenen van de Amerikanen zullen stappen en deze leemte kunnen opvullen, maar vroeg of laat zal deze nucleaire paraplu op de een of andere manier moeten worden Europees gemaakt. Als Frankrijk aarzelt, kan het gebeuren dat iemand anders in Europa zich kernwapens herinnert, aangezien deze technologie niet zo ontoegankelijk is voor een ontwikkeld land. Vandaag hebben we Frankrijk en Groot-Brittannië, morgen, in het geval van een negatieve ontwikkeling, misschien kernenergie Polen, Duitsland… De zaken zijn serieus”, waarschuwt hij.
‘Sloveense freelancen bleef niet onopgemerkt’
En welke invloed zal dit alles op ons hebben? Cerar waarschuwt dat wat slecht is voor de Europese Unie en de NAVO, ook slecht voor ons is. In de ogen van de VS is Slovenië geen grote factor en is het leger in bepaalde segmenten ook nuttig, maar het feit dat we de afspraak van de leden uit 2014 niet nakomen dat zij twee procent van het bbp aan defensie zullen betalen, heeft niet onopgemerkt gebleven, zegt hij. “Dit was geen verzoek van de Amerikanen of de NAVO, Slovenië heeft zelf ingestemd met deze toezeggingen. Een tijdje gaat dit free-riden natuurlijk goed, maar dan zijn we spilferderbers – het kan de andere leden niets schelen dat sommigen zich een gratis rijden, terwijl anderen ervoor moeten betalen. Als je deel uitmaakt van de alliantie en de voordelen ervan ontvangt, is het goed om er zelf aan bij te dragen, ik ben het hier met Trump eens.’
Ik wil niet te pessimistisch zijn, maar ik zie een redelijk realistisch beeld van wat er met ons kan gebeuren waar we niet klaar voor zijn. De tijd zal leren welke kant het op zal gaan. Met de onvoorspelbare Trump, wanneer zijn of Amerikaanse belangen, we moeten scenario’s die ons niet bevallen niet uitsluiten.
Volgens de huidige prognoses is Slovenië van plan om uiterlijk in 2030 twee procent van zijn bbp aan het leger te besteden. De tijden zijn zodanig dat we, of we het nu leuk vinden of niet, voldoende aandacht en financiële middelen moeten besteden aan de veiligheidskwestie, Cerar is duidelijk. “In de jaren negentig was het nooit bij me opgekomen dat ik in Ljubljana op straat tanks en legers zou tegenkomen. Net zoals we niet nadenken over wat er over een jaar of twee zou kunnen gebeuren. Maar je weet nooit wanneer er iets misgaat. Kijk wat Poetin deed. Niemand had verwacht dat er in de 21e eeuw een echte oorlog op Europese bodem zou plaatsvinden. Voormalige vrienden kunnen van de ene op de andere dag van kleur veranderen.”
Ondergrondse activiteiten, cyberaanvallen, ondermijning… Hij is ervan overtuigd dat er voor Slovenië niets gespaard is gebleven. “Geloof me, de zwarte Russische spion is ook niet de enige. Wie denkt dat we veilig onder Triglav zijn weggestopt, heeft het mis. Ook Slovenië wordt aangevallen.”
‘Biden was de laatste Amerikaanse president die ook de Amerikaanse belangstelling voor de veiligheid van Europa zag’
Het heeft geen zin om jezelf te troosten dat het liedje compleet anders zal zijn als Harris de verkiezingen wint, waarschuwt onze gesprekspartner. “Dit betekent niet dat de Verenigde Staten dezelfde houding ten opzichte van de Europese leden zullen hebben als voorheen. Biden was de laatste instinctief transatlantische Amerikaanse president die ook het Amerikaanse belang in de veiligheid van Europa zag. Ik ben bang dat de overwinning van Trump meerdere jaren zou betekenen van onzekerheid voor Europa en ik maak me zorgen of Europa in staat zal zijn de gelederen te sluiten en met zichzelf af te rekenen, of dat iedereen zijn eigen hachje zal redden – sommigen met deals met Trump, anderen met Poetin Harris daarentegen zullen dat meer zijn gematigd en langzamer, wat stappen betreft, maar te veel ervan is niet goed voor de continuïteit van Biden. Toch lijkt het mij een betere keuze voor Europa.’
Ongeacht wie er wint, Slovenië moet normale betrekkingen ontwikkelen met wie er ook in het Witte Huis zal zitten, waarschuwt Cerar. “We moeten onze neus niet opdraaien, dit land is belangrijk voor ons, we moeten er goede betrekkingen mee hebben en hopen dat bekend wordt dat we we zullen de first lady van de wereld hebben,” besluiten.